Dieta sokowa, czyli sposób na detoks organizmu

W ostatnim czasie wiele słyszy się o dietach sokowych, które mają na celu oczyszczenie organizmu z toksyn. Spożywanie posiłków jedynie w formie płynnej znacznie przyspiesza proces przenikania do organizmu składników odżywczych oraz trawienia. Nawet w popularnych supermarketach można czasem spotkać gotowe zestawy pięciu płynnych posiłków na jeden dzień. Detoks sokowy zyskał na popularności dość szybko, ale równie szybko został owiany wieloma wątpliwościami. Tego typu proces zazwyczaj trwa 1 lub 3 dni, jednak jego czas trwania nie powinien przekraczać tygodnia. Czy naprawdę ma to tak dobry wpływ na organizm?

Najważniejsze informacje na temat diety sokowej

Dieta sokowa często jest nazywana płynną kuracją. Pojawiła się stosunkowo niedawno, ale zdążyła już zyskać wielu zadowolonych użytkowników. Jej głównym celem jest oczyszczenie organizmu z toksyn oraz wspomaganie pracy układu trawiennego. Może stanowić krótkotrwały detoks lub przygotowywać organizm do rozpoczęcia właściwej diety redukcyjnej. Dieta sokowa powinna trwać bardzo krótko, zazwyczaj jeden, trzy, pięć lub maksymalnie siedem dni. Jej czas trwania nie powinien przekraczać tygodnia – w przeciwnym wypadku mogłaby doprowadzić organizm do licznych niedoborów. Dieta oczyszczająca opiera się na pięciu lub sześciu posiłkach dziennie, oczywiście w formie płynnej. Soki są owocowe, warzywne lub mieszane, bardzo często z dodatkiem zielonych warzyw, np. szpinaku lub jarmużu. Ponadto, każdy dzień należy rozpocząć od wypicia ciepłej wody z cytryną oraz uzupełnić dietę o około 1 litr wody mineralnej. Zazwyczaj należy wypić kolejny sok po upływie około dwóch lub trzech godzin. Dieta sokowa jest dietą bardzo niskokaloryczną, ponieważ dostarcza około 900 do 1400 kalorii dziennie. Częstym dodatkiem zapewniającym lepsze doznania smakowe są zioła – mięta, bazylia, oregano. Na czas trwania diety sokowej należy wykluczyć z jadłospisu kawę, herbatę i alkohol. Na rynku jest aktualnie bardzo wiele propozycji gotowych detoksów sokowych – prawie każdy catering dietetyczny ma taką dietę w swojej ofercie.

Dieta oczyszczająca – dla kogo jest przeznaczona?

Na dietę sokową może zdecydować się praktycznie każda zdrowa osoba, która nie posiada specjalnych wymagań żywieniowych utrudniających wprowadzenie płynnej kuracji do swojego życia. Sięgają po nią głównie osoby chcące oczyścić swój organizm, poprawić samopoczucie i odporność, zredukować nieco masę ciała oraz poprawić kondycję włosów, skóry i paznokci. Przed rozpoczęciem detoksu sokowego mimo wszystko najlepiej skonsultować to z lekarzem lub dietetykiem, szczególnie w przypadku chęci rozpoczęcia dłuższej kuracji, na przykład pięcio- lub siedmiodniowej. Jest to dieta nieodpowiednia dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią, ponieważ dostarcza zbyt małej ilości potrzebnych substancji energetycznych. W trosce o swoje zdrowie i bezpieczeństwo, z detoksu sokowego powinny zrezygnować także te osoby, które cierpią lub cierpiały na zaburzenia odżywiania. Nie powinny z niej korzystać także osoby z anemią lub niskim ciśnieniem krwi, ponieważ grozi to bardzo złym samopoczuciem oraz omdleniami. Choroby przewlekłe oraz zaburzenia tolerancji węglowodanów (np. z powodu cukrzycy, hipoglikemii aktywnej lub insulinooporności). Osoby o bardzo aktywnym stylu życia i wysokim stopniu aktywności fizycznej nie powinny decydować się na tego typu detoks – również ze względu na niewystarczającą ilość potrzebnych składników. Jest przeznaczona szczególnie dla ludzi, którzy na co dzień nie dbają o dietę, palą papierosy, piją dużo kawy i prowadzą głównie siedzący tryb życia. Takie chwilowe odejście od codziennych nawyków może być zbawienne dla ich organizmu.

Czy do diety sokowej trzeba się przygotować?

Detoks sokowy, choć bardzo krótkotrwały, może okazać się niemałym szokiem dla organizmu. Najlepiej już kilka dni wcześniej zmienić swoje nawyki i nie przeciążać się. Ważne jest, aby stopniowo rezygnować z aktywności fizycznej i dbać o sen. Stopniowe odstawianie fast foodów, mięsa, nabiału, pieczywa oraz kawy i herbaty zdecydowanie pomoże w lepszej tolerancji nowego sposobu odżywiania. Zamiast po gotowe dania, lepiej sięgać po sałatki, gotowane warzywa lub owoce. Dietę sokową najlepiej rozpocząć razem ze swoimi najbliższymi. Towarzysz w postaci mamy, partnera lub współlokatora niewątpliwie pomoże przetrwać ten niełatwy okres.

Zalety diety sokowej

Dieta sokowa, oczywiście pod warunkiem mądrego stosowania jej, może przynieść masę pozytywnych skutków. Jej najważniejszym efektem, dla którego większość osób rozpoczyna detoks, jest wsparcie procesu oczyszczania organizmu z toksyn. Dzięki temu można poczuć się znacznie lżej i pozbyć nieprzyjemnych dolegliwości związanych z niezdrowym trybem życia. Taki kilkudniowy sposób odżywiania jest odciążeniem dla układu trawiennego i pomaga w regulacji jego pracy. Odporność organizmu jest zwiększona, a włosy, paznokcie i cera nieco odżywają i są w widocznie lepszej kondycji. Mimo tego, iż kilka dni na detoksie wiąże się ze spożywaniem znacznie mniejszej ilości kalorii niż zazwyczaj, po jego zakończeniu uczucie zmęczenia jest zdecydowanie zmniejszone. Koncentracja i pamięć poprawiają się, głównie za sprawą dostarczenia do organizmu kluczowych witamin, których w codziennym życiu często brakuje. Są to przede wszystkim witaminy C, K, B6 oraz liczne minerały, a ponadto błonnik pokarmowy, enzymy trawienne oraz antyoksydanty. Spadek masy ciała to również jeden z efektów stosowania diety sokowej, ale jest to właściwie skutek uboczny. Nie należy decydować się na tego typu dietę tylko i wyłącznie w celu redukcji masy ciała. Będzie ona niewielka oraz w wielu przypadkach krótkotrwała.

Wady diety oczyszczającej

Płynna dieta oczyszczająca ma swoich przeciwników, ale przy krótkotrwałym stosowaniu absolutnie nie jest niebezpieczna. Przy długotrwałym przestrzeganiu jej założeń zdecydowanie można zacząć odczuwać skutki związane ze zbyt niską wartością kaloryczną spożywanych posiłków. Soki nie dostarczają wielu potrzebnych składników, takich jak na przykład tłuszcze, które powinny stanowić około 35% dziennego spożycia. Nie można nie wspomnieć o uporczywym uczuciu głodu, które towarzyszy praktycznie nieustannie w czasie jej trwania. Soki owocowe i warzywne, choć przepyszne, nie są praktycznie wcale pożywne i sycące. Osoby decydujące się na taką dietę, szczególnie jeśli z reguły spożywają dwa lub nawet trzy razy więcej kalorii, będą musiały liczyć się z ryzykiem osłabień, zawrotów głowy, omdleń. Nie zdarza się to często, ale w takich sytuacjach specjaliści radzą, aby słuchać przede wszystkim swojego organizmu. Jeśli samopoczucie jest na tyle złe, że utrudnia codzienne funkcjonowanie, bez obaw można przerwać taki sposób odżywiania i wrócić do niego w dowolnym momencie. Oczywiście wtedy, kiedy będzie na to ochota. Nie warto decydować się na tę dietę w okresie podwyższonej aktywności, na przykład podczas stresującego okresu w pracy, sesji na studiach lub podczas wyjazdów. Prowadzenie pojazdów, wzmożone przyswajanie wiedzy lub konieczność szybkiego reagowania i pracowania przez wiele godzin wymagają od nas ciała i mózgu w jak najlepszej kondycji.

Jadłospis na diecie sokowej

Tego typu sposób odżywiania może się wydawać bardzo monotonny i odrzucający. Nawet przez tych kilka dni można zatęsknić za teksturą jedzenia i pysznymi, ciepłymi posiłkami przygotowanymi na świeżo. Tego typu jadłospis ma jednak swoje plusy! Przygotowanie posiłku trwa maksymalnie 5 minut, a zabieranie go ze sobą do pracy, szkoły lub w podróż jeszcze chyba nigdy nie było tak proste. W zależności od ilości czasu i kreatywności, można zdecydować się na wybór któregoś z zestawów oferowanego przez większość cateringów dietetycznych lub zakupić wszystkie potrzebne składniki i na własną rękę przygotowywać i poznawać nowe połączenia smakowe. Na śniadanie można sobie pozwolić na bardzo słodki sok składający się jedynie z owoców. Tu panuje wszelka dowolność i jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia. Można przygotować bardzo tradycyjny, świeżo wyciskany sok z pomarańczy lub postawić na nieco ciekawsze połączenie – jabłka, maliny, mięta, odrobina jeżyn. W dalszej części dnia eksperci polecają połączyć owoce z warzywami lub pić soki typowo warzywne. Kilka ciekawych propozycji poniżej.

• Sok z natką – natka pietruszki świetnie smakuje w połączeniu z delikatnymi warzywami i owocami. Można połączyć ze sobą jabłko, ogórek, seler naciowy i szpinak.
• Sok z imbirem – imbir zawsze kojarzy się z zimową herbatą lub grzanym winem. Podczas detoksu sokowego również można (a nawet trzeba – jest bardzo zdrowy i świetnie wpływa na odporność) bez obaw go używać. Najlepiej smakuje z pomarańczą lub marchewką, ale kreatywność jest tutaj jak najbardziej wskazana i warto odnaleźć swoje własne połączenia smakowe.
• Sok ze szpinakiem – nie wiadomo do końca dlaczego, ale zielone soki lub koktajle z dodatkiem szpinaku często budziły niemałe kontrowersje. Jest to jednak świetny dodatek, który może w minimalnym stopniu zmienia smak napoju, a dostarcza całą masę ważnych składników odżywczych!
• Sok z buraka – o wspaniałych i leczniczych właściwościach buraków można było usłyszeć już od swoich babć. Azotany zawarte w tych warzywach przyspieszają transportowanie tlenu do mózgu. Sok z buraka jest niezastąpionym źródłem żelaza, a przy okazji również jest delikatny w smaku. Dzięki temu można go dodawać do ulubionych kompozycji bez obaw o to, że negatywnie wpłynie na ich smak.
• Sok z marchewką – marchewka to kolejny składnik, który świetnie sprawdzi się jako warzywny dodatek do soku. Świetnie smakuje w połączeniu z jabłkiem i miętą, a przy okazji poprawia wygląd cery.
• Sok z dodatkiem awokado – tego typu sposób odżywiania jest bardzo ubogi w tłuszcze, dlatego warto do niektórych soków dodać ich źródło, jakim jest właśnie awokado. Ma przy okazji gęstą konsystencję, która sprawi, że sok stanie się pożywnym koktajlem. Świetnie smakuje w połączeniu z ananasem, bananem i sokiem z cytryny. Ta propozycja jest przy okazji jedną z najbardziej sycących, dlatego warto dodać ją do jadłospisu w celu uniknięcia uporczywego burczenia w brzuchu.

Jak widać propozycji jest naprawdę wiele. Fakt, iż jest to dieta krótkoterminowa i ogromne ilości dostępnych sezonowo warzyw i owoców sprawiają, że taki sposób odżywiania nie jest wbrew pozorom aż tak monotonny.

Ale co dalej? – czyli kilka słów o tym, jak utrzymać efekt kuracji

Na każdą kurację lub zabieg decydujemy się “po coś” – poświęcamy się jakiemuś celowi mniej lub bardziej. Warto wziąć to pod uwagę i zrobić wszystko, aby utrzymać pozytywne skutki przez jak najdłuższy okres. Jak już wcześniej zostało wspomniane, redukcja masy ciała jest jedynie skutkiem ubocznym związanym z zastosowaniem płynnej diety oczyszczającej. Detoks sokowy sam w sobie nie pełni funkcji diety redukcyjnej, ale może być świetnym wprowadzeniem do długotrwałej zmiany stylu życia. Pozbywa się toksyn i przyspiesza metabolizm, co jest jak najbardziej pożądane podczas redukcji. Po zakończeniu kuracji sokowej niewskazane jest, aby powracać do starych, niezdrowych nawyków. Dieta oczyszczająca może być pierwszym punktem planu dotyczącego uczenia się nowych, lepszych przyzwyczajeń. Taki kilkudniowy sposób odżywiania może pokazać, że nie objadanie się jest jak najbardziej możliwe. Aktywny styl życia niewątpliwie przedłuży efekty diety sokowej i sprawi, że uczucie lekkości utrzyma się dłużej. Nie można jednak żyć nadzieją, że kilka dni sokowego detoksu zmieni całe nasze życie i upiększy sylwetkę – te rzeczy wymagają znacznie większego nakładu pracy!

Dieta sokowa ma różne opinie – niektórzy są bardzo zadowoleni z jej efektów, u innych organizm przeżył zbyt wielki szok i nie radził sobie z tak radykalną zmianą sposobu żywienia. Sama dieta z zasady powinna dawać nieoceniony zastrzyk energii oraz być zbawieniem dla zaniedbanego organizmu. Dla osób, których dotychczasowy styl życia nie był zdrowy jest to bardzo dobre rozwiązanie. Jednak jak w przypadku każdej diety, wszystko trzeba robić z głową, najlepiej pod kontrolą lekarza lub dietetyka.